Jak lepiej rozwi膮zywa膰 problemy? My艣l jak inwestor, matematyk i Sherlock Holmes.
Podaj dalej
Chcesz lepiej rozwi膮zywa膰 problemy? Skorzystaj z inwersji. To narz臋dzie, kt贸re pomo偶e znale藕膰 rozwi膮zanie, gdy inne metody zawodz膮.
Jak najszybciej rozwi膮za膰 dowolny problem? Intuicja podpowiada: pod膮偶aj w kierunku rozwi膮zania, czyli na prz贸d. Je艣li chc臋 wi臋cej zarabia膰, typuj臋 kilka rozwi膮za艅, kt贸re pomog膮 mi wygenerowa膰 dodatkowy zysk.
Wystarczy wpisa膰 w Google: „jak zarabia膰 wi臋cej”, aby przegl膮darka wskaza艂a przyk艂adowe kierunki: kryptowaluty, handel, nieruchomo艣ci itp. Ka偶dy z nich oddala Ci臋 od problemu i przybli偶a do jego rozwi膮zania. Takie podej艣cie ma jednak wady.
Po pierwsze, im wi臋cej mo偶liwo艣ci, tym trudniej wybra膰. Ka偶de potencjalne rozwi膮zanie problemu rodzi kolejne pytania i w膮tpliwo艣ci. Kt贸ry model biznesowy b臋dzie odpowiedni? Z kt贸rym wi膮偶e si臋 najwi臋ksze ryzyko? Kt贸ry spos贸b da mi stabilny, a nie tylko chwilowy zysk?
Po drugie, to podej艣cie na og贸艂 jest nieprzydatne, poniewa偶 nie daje pewno艣ci. Gdy zastanawiasz si臋, jak nagra膰 dobry film na YouTube, do g艂owy przychodz膮 Ci r贸偶ne pomys艂y. Sk膮d masz jednak wiedzie膰, czy one rozwi膮偶膮 problem i nagrasz przynajmniej przyzwoity film?
Od razu wida膰, 偶e podej艣cie prowadz膮ce od problemu do rozwi膮zania jest nieprzydatne, a przynajmniej wybrakowane. Cz臋sto prowadzi Ci臋 w 艣lepy zau艂ek, z kt贸rego trudno si臋 wydosta膰. Istnieje jednak inny, lepszy i 艂atwiejszy spos贸b rozwi膮zania problemu.
Rozwi膮zuj problemy jak matematyk i inwestor
19-wieczny matematyk Carl Gustav Jacobi mawia艂: „odwracaj, zawsze odwracaj”. W ten spos贸b t艂umaczy艂, jak rozwi膮zywa艂 problemy matematyczne, z kt贸rymi inni nie potrafili sobie poradzi膰.
Jacobi stosowa艂 inwersj臋. Zamiast tradycyjnie pod膮偶a膰 w kierunku rozwi膮zania, pod膮偶a艂 w kierunku przeciwnym i odwraca艂 problem.
Czym jest inwersja?
Z inwersji korzysta r贸wnie偶 legendarny inwestor Charlie Munger. Wed艂ug Mungera, do rozwi膮zania ka偶dego problemu prowadz膮 dwie drogi. Pierwsz膮 ju偶 znasz. Polega na znalezieniu rozwi膮zania. Druga polega na odwr贸ceniu problemu i jego unikni臋ciu.
Pomy艣l o inwersji w ten spos贸b: unikanie g艂upich rozwi膮za艅 jest 艂atwiejsze ni偶 szukanie rozwi膮za艅 genialnych. Zamiast szuka膰 rozwi膮zania, pomy艣l czego chcesz unikn膮膰. Nast臋pnie zr贸b odwrotnie.
Wr贸膰my do naszego problemu filmu na YouTubie. Zamiast zastanawia膰 si臋, jak nagra膰 dobry film, zastan贸w si臋, jak nagra膰 absolutnie z艂y film. To proste, prawda? Kiepski film to:
- s艂abe 艣wiat艂o,
- niewyra藕ny d藕wi臋k,
- nudny temat,
- monotonny scenariusz,
- beznadziejny monta偶.
Wiem, m贸g艂by艣 wymienia膰 bez ko艅ca. Dzieje si臋 tak, poniewa偶 umys艂 intuicyjnie dryfuje w kierunku negatywnych rzeczy (ale to temat na oddzielny tekst).
Teraz, maj膮c list臋 rzeczy, kt贸rych na pewno chcesz unikn膮膰, b艂yskawicznie znajdziesz sk艂adniki dobrego filmu. Wystarczy odwr贸ci膰 odpowiedzi. Od razu jasne staje si臋, 偶e dobry film na YouTube to:
- dobre o艣wietlenie,
- wyra藕ny d藕wi臋k,
- ciekawy temat,
- anga偶uj膮cy scenariusz,
- dobry monta偶, czyli dynamiczne ci臋cia i wstawki graficzne.
Proste, prawda? To podej艣cie Munger podsumowa艂 cytatem: „Chc臋 tylko wiedzie膰, gdzie umr臋, nigdy tam nie p贸jd臋”. Od razu przypomina si臋 Legenda o Panu Twardowskim, kt贸ry w zamian za imprezowe 偶ycie sprzeda艂 dusz臋. Diabe艂 m贸g艂 j膮 odebra膰 jedynie w Rzymie, dlatego Twardowski omija艂 w艂osk膮 stolic臋 szerokim 艂ukiem.
Rozwi膮zuj problemy jak Sherlock Holmes
Ale w literaturze znajdziemy wi臋cej nawi膮za艅 do inwersji. Korzysta艂 z niej r贸wnie偶 najwi臋kszy detektyw wszech czas贸w, Sherlock Holmes. Pos艂ugiwa艂 si臋 jednak inn膮 odmian膮 inwersji. Detektyw zamiast skupia膰 si臋 na problemie, zastanawia艂 si臋 nad innymi rzeczami, kt贸re musia艂yby si臋 wydarzy膰, aby jego za艂o偶enia spe艂ni艂y si臋. Dzi臋ki tej strategii uratowa艂 czeskiego kr贸la.
Nijaka Irene Adler twierdzi艂a, 偶e posiada zdj臋cia kompromituj膮ce monarch臋. Holmes mia艂 odzyska膰 niewygodne fotografie. Detektyw, zamiast w艂amywa膰 si臋 do domu szanta偶ystki (tradycyjne podej艣cie), wybra艂 inwersj臋.
Zada艂 sobie pytanie: Je艣li Adler rzeczywi艣cie posiada owe zdj臋cia, to co jeszcze musia艂oby okaza膰 si臋 prawd膮? Dzi臋ki temu doszed艂 do szeregu wniosk贸w. Po pierwsze, zdj臋cia musia艂yby mie膰 dla kobiety ogromn膮 warto艣膰. Po drugie, tak warto艣ciowe przedmioty przechowuje si臋 w bezpiecznym miejscu. Po trzecie, skrytka musi by膰 na tyle blisko, aby Adler mia艂a zdj臋cia na oku i w razie ucieczki mog艂a szybko je zabra膰.
Wobec tego Holmes wprosi艂 si臋 do mieszkania Adler i upozorowa艂 po偶ar. Detektyw wiedzia艂, 偶e kobieta instynktownie spojrzy na skrytk臋 ze zdj臋ciami. Mia艂 racj臋. W ten spos贸b, dzi臋ki inwersji i logicznej dedukcji, Holmes odzyska艂 zdj臋cia.
Inwersja w marketingu
To samo podej艣cie kilkukrotnie sprawdzi艂o si臋 w marketingu. Po raz pierwszy w roku 1914. Producent p艂ynu do p艂ukania ust Listerine zastanawia艂 si臋, jak przekona膰 ludzi do zakupu.
Cho膰 dzi艣 mo偶e trudno w to uwierzy膰, w tamtych latach przykry zapach z ust by艂 czym艣 normalnym i nikomu nie przeszkadza艂. Ludzie nie kupowali p艂ynu od艣wie偶aj膮cego oddech, poniewa偶 nie widzieli problemu.
Dlatego Jordan Wheat Lambert – w艂a艣ciciel marki Listerine, zamiast skupi膰 si臋 na problemie, zastanowi艂 si臋, co musia艂oby okaza膰 si臋 prawd膮, aby ludzie zacz臋li kupowa膰 p艂yn.
Wheat doszed艂 do wniosku, 偶e 艣wie偶y oddech musi sta膰 si臋 now膮 norm膮. Id膮c dalej: spo艂ecze艅stwo musi uzna膰 przykry zapach za pow贸d do wstydu. W ten spos贸b Wheat wpad艂 na pomys艂 kampanii pod tytu艂em: „Brzydki oddech sprawia, 偶e tracisz przyjaci贸艂 i stajesz si臋 niepopularny”. Zdaje si臋, 偶e zadzia艂a艂o. Przynajmniej na wi臋kszo艣膰 spo艂ecze艅stwa.
Kilka lat p贸藕niej podobn膮 strategi臋 wykorzysta艂 producent papieros贸w Lucky Strike. W 1929 roku konsumenci nie zdawali sobie jeszcze sprawy z konsekwencji palenia tytoniu. S膮dzono nawet, 偶e palenie 艂agodzi kaszel. Nic dziwnego, 偶e ponad 50% Amerykan贸w – g艂贸wnie m臋偶czyzn – si臋ga艂o po papierosy. W艣r贸d kobiet nikotyna by艂a tematem tabu. To oznacza艂o, 偶e istnia艂 niezagospodarowany rynek z du偶ym potencja艂em. Trzeba by艂o jednak przekona膰 kobiety, 偶e warto pali膰 papierosy.
Problemem zaj膮 si臋 si臋 specjalista od PR, Edward Bernays. Jednak, zamiast zastanawia膰 si臋 „jak sprzeda膰 papierosy kobietom”, zada艂 sobie pytanie: „je艣li kobiety maj膮 kupowa膰 papierosy, co jeszcze musi si臋 wydarzy膰?„. Bernays doszed艂 do wniosku, 偶e zanim klientki si臋gn膮 po nikotyn臋, obraz kobiety z papierosem w d艂oni musi przesta膰 szokowa膰.
W ten spos贸b narodzi艂a si臋 kampania „Reach for lucky instead of a sweet”. Bernays przekona艂 ludzi, 偶e palenie nie tylko chroni przed kaszlem, ale r贸wnie偶 pomaga schudn膮膰. Uda艂o si臋. Przed kampani膮 kobiety stanowi艂y 3% wszystkich klient贸w marki Lucky Strike. Po kampanii by艂o ich blisko 50%.
Dzi臋ki inwersji Lucky Strike i Listerine znalaz艂y rozwi膮zanie problemu i zdoby艂y rynek. Dlatego warto w艂膮czy膰 t臋 metod臋 do swojej skrzynki narz臋dziowej marketera. Si臋gaj po ni膮 za ka偶dym razem, gdy czujesz, 偶e znalaz艂e艣 si臋 w 艣lepym zau艂ku. Powodzenia!